Zumalakarregi Museoak bere ateak zabaldu zituenetik, bere ekintza programen atal garrantzitsua izan da ikerketa historikoa. Horren eredu dugu Azterketa Historikoak I lan bilduma. Ildo horri jarraikiz, lan mota horiek nolabait bultzatzeko dirulaguntza bat eskaintzen zuen.